Tekstanalyse met tabelfunctie in tekstverwerkers of spreadsheets [PGO]

• 

Open vragen en interviews leveren teksten op of tekstfragmenten. Hoe kan je daar structuur in aanbrengen? Dat kan met deductief coderen (met vooraf bepaalde trefwoorden in een codeboom) of achteraf, door inductief vanuit de teksten te kijken wat verbindende thema’s zijn en wat een respondent of een aantal respondenten daarover schrijven.

 

Deze manier van tekstanalyse kan prima met de tabelfunctie in tekstverwerkingsprogramma’s. Dat betekent dat je eerst de tekst zo afpelt dat tekstfragmenten bij voorkeur nog maar over één thema gaan. Zorg ervoor dat je bij de analyse wel kunt achterhalen wat de bron was en binnen welke context de opmerking gezien moet worden (dat kan een wat ruimer tekstfragment zijn.

Als je een tabel hebt kan je de kolommen met coderingen gebruiken om fragmenten over gelijke onderwerpen, of met gelijke opvattingen bij elkaar te brengen. OP basis daarvan krijg je overzicht over opvattingen en variaties in opvattingen over de voor je onderzoek relevante onderwerpen. Met interviews kun je zo hele teksten analyseren en met elkaar vergelijken. Met open vragen kan je de antwoorden per vraag zo onder elkaar zetten en op gestructureerde wijze analyseren.

 

Coderen

Eerst even iets over coderen. Na het verzamelen van gegevens volgt de uitdaging om die gegevens om te vormen tot bruikbare en hanteerbare informatie. Informatie die (samen met betrokkenen) geanalyseerd, bediscussieerd en geïnterpreteerd kan worden: een grote stapel met ingevulde vragenlijsten midden op tafel is daarvoor niet geschikt. Coderen van ruwe data helpt bij het systematisch ontsluiten en ordenen van in het materiaal aanwezige gegevens, en er zijn een aantal gebruikelijke manieren waarop ruwe gegevens gecodeerd kunnen worden. (N.B.: Er zijn veel zaken die zich lenen voor coderen, niet alleen teksten, maar ook beeldmateriaal, gedrag, de fysieke omgeving et cetera.)

 

 

Let op! De wijze van vastleggen van gegevens moet overeenstemmen met het doel waarvoor ze verzameld zijn. Als het in de latere analyse om details en nuances gaat in wat precies gezegd is en hoe dat gezegd is; dan vraagt dat een gedetailleerde uitwerking van het gesprek, observatie of beeldmateriaal. Als slechts specifieke hoofdpunten van belang zijn, kan vaak volstaan worden met het (samen met de geïnterviewde) vaststellen en vastleggen van die punten, eventueel aangevuld met enkele illustratieve uitspraken.

Beide werkwijzen zijn toegestaan, maar de keuze van een werkwijze heeft consequenties voor wat later met die gegevens gedaan kan en mag worden.

 

Dataanalyse

(Met tabelfunctie in tekstverwerkingsprogramma’s - of rekenbladen)

Je kan in de vorm wat variëren, maar onderstaand voorbeeld geeft een indruk hoe je kunt beginnen met oefenen, hiervoor moet je wel even leren hoe je tabellen kunt sorteren in jouw tekstverwerkingsprogramma, maar dan is dit een eenvoudige en handige manier voor het analyseren van teksten en open antwoorden op vragen. Zoek op internet naar “tabel maken met …” en “tabellen sorteren met … “

Zie voor WORD bijvoorbeeld: https://support.office.com/nl-nl/article/De-inhoud-van-een-tabel-sorteren-f8392477-4613-49cd-aba6-7c2e48f1d91f

https://www.youtube.com/watch?v=xKPnzkXNvnY

of voor Google docs

http://www.controlaltachieve.com/2016/04/sorting-text-tables-google-docs.html

https://www.youtube.com/watch?v=fHvEA2tczi4

 

Dit betekent het ontleden van teksten in fragmenten die zich laten ‘labelen’ met één label. Daarbij kan het wel zinvol zijn om in de tabel ook over dat fragment in de context te beschikken. Om de betekenis van het fragment later in de context te kunnen duiden. Ook zul je moeten weten wat de bron is (bijvoorbeeld de basistekst of de persoon.

 

Bij het maken van codes kan het handig zijn om niet alleen woorden te gebruiken maar om deze codes ook vooraf te laten gaan door nummers. Met codering op nummer sis het makkelijker om later de fragmenten met een vooropgezette structuur te sorteren. Als het goed is zit er in je codelijst ook al structuur met hoofd en subindelingen.

 

Het kan verder handig zijn om verschillende type coderingen te gebruiken. Bijvoorbeeld op het 1e niveau op inhoudelijke thema’s, op het tweede niveau op organisatieniveau, op het derde niveau of het tips of tops zijn.

 

Dat geeft je de mogelijkheid om op diverse manieren je fragmenten te sorteren

Bijvoorbeeld

INHOUD — onderverdeeld naar tips en tops —onderverdeeld naar organisatieniveau

INHOUD — onderverdeeld naar organisatieniveaus,— onderverdeeld naar tips en tops

ORGANISATIENIVEAUS — onderverdeeld naar inhoud —onderverdeeld naar tips en tops

ORGANISATIENIVEAUS — onderverdeeld naar tips en tops —onderverdeeld naar inhoud

TIPS en TOPS — onderverdeeld naar inhoud —onderverdeeld naar organisatieniveaus

TIPS en TOPS — onderverdeeld naar organisatieniveaus—onderverdeeld naar inhoud

 

 

 

Als je je data op zo’n manier organiseert kun je (met een tabelfunctie in word / google docs) je data sorteren
Bijvoorbeeld met code 2 als eerste filter, code 1 als tweede filter en code 3 als derde filter
Wat je dan krijgt zijn de inhoudelijke punten (code 1), gesorteerd op organisatieniveau, en dat weer onderverdeeld naar tops en tips.
En je kan ook nog zien hoeveel collega’s dan iets genoemd hebben (wie).

 

 

Door op zo’n manier te spelen met verschillende sorteer opties kan je zicht krijgen op patronen in de data. En die patronen kunne ninteressant en relevant zijn voor verdiepende analyse van het vraagstuk, en voor het formuleren van conclusies en aanbevelingen.

 

 

 



 

Een voorbeeld

(met dank aan een van mijn studenten)

Op basis van enkele antwoorden op een open vraag

 

 

Zie voor meer informatie over praktijkgericht onderzoek ook: Zeven keer hulp bij praktijkgericht onderzoek: LINK

 http://www.wdv-advies.com/index.php/resources/47-resources/86-zeven-keer-hulp-bij-praktijkgericht-onderzoek